Επαληθεύτηκαν πλήρως οι εκτιμήσεις του Ετήσιου Οδηγού Greek ICT Market για την πορεία της ελληνικής αγοράς πληροφορικής για το 2009, καθώς είχε προβλέψει ανώτατο όριο για το σύνολο πωλήσεων του 2009 στο ύψος των 1,5 δισ. ευρώ με σύνολο πωλήσεων των εισηγμένων στα 1,26 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών που ανακοινώθηκαν. Τα στοιχεία που παραθέτει σήμερα το ICTPLUS.gr είναι χαρακτηριστικά της πορείας της αγοράς Πληροφορικής, η οποία φαίνεται ότι μετά το τέλος του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας» μπήκε σε μία περίοδο βαθειάς ύφεσης, η οποία επιτείνεται από τον ουσιαστικό μηδενισμό των κρατικών επενδύσεων και την μεγάλη μείωση των επενδύσεων του ιδιωτικού και τραπεζικού τομέα σε υποδομές (κυρίως) και υπηρεσίες πληροφορικής.

Οι πωλήσεις των εισηγμένων εταιριών πληροφορικής με εθνικές δραστηριότητες έφθασαν στο 1,1 δισ. ευρώ, ενώ το 2000 ήταν σχεδόν στα 2 δισ. ευρώ χωρίς την συμμετοχή του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας». Αν και η σημερινή διάρθρωση της αγοράς πληροφορικής λόγω σειράς συγχωνεύσεων από το 2000 μέχρι σήμερα είναι εντελώς διαφορετική και το ποσοστό κέρδους υλικού και λογισμικού έχει πέσει δραματικά μέσα στη δεκαετία, η πορεία των πωλήσεων και της κερδοφορίας των εταιρειών πληροφορικής δεν φαίνεται ότι μπορεί να επανέλθει άμεσα στην πορεία των αρχών του 2000.

Η «χρυσή» δεκαετία
Παρά το γεγονός ότι αρκετές εισηγμένες εταιρείες πληροφορικής εμπεριέχουν δραστηριότητες δεκάδων εταιρειών που συγχωνεύθηκαν η έκλεισαν την δεκαετία που πέρασε ο συνολικός κύκλος εργασιών δεν μπόρεσε να διατηρηθεί σε ικανοποιητικό επίπεδο λίγο μετά την ολοκλήρωση του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας». Στον τομέα της διανομής και της λιανικής, η αύξηση του αριθμού των χρηστών ίντερνετ δεν ευνόησε τελικά την συνολική αξία των πωλήσεων πλην ορισμένων περιπτώσεων αλυσίδων λιανικής, π.χ «Πλαίσι» που έδειξε ότι έχει ισχυρές αντοχές στην κρίση και στην ύφεση. Η δραματική μείωση των τιμών των μονάδων υπολογιστών και των περιφερειακών δεν φαίνεται ότι μπορεί να ισοσκελιστεί από την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας, την ανάπτυξη συστημάτων και υποδομών πληροφορικής στον Δημόσιο τομέα.

Οι διαπιστώσει αυτές δείχνουν ότι η ελληνική αγορά Πληροφορικής με το τέλος του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας» και εν όψει της υλοποίησης του ΕΣΠΑ μπαίνει σε μία νέα περίοδο μετασχηματισμού. Σε αυτή την περίοδο διαφαίνεται ότι οι λύσεις στα προβλήματα του κλάδου βρίσκονται σε εντελώς νέες βάσεις στα έργα δημοσίου και στην διαχείριση των έργων του ιδιωτικού τομέα, καθώς οι τομείς του λογισμικού, των υπηρεσιών και της καινοτομίας είναι οι μόνες ορατές που μπορεί να δώσουν μεσοπρόθεσμες λύσεις. Οσον αφορά τον προσανατολισμό της αγοράς σε αγορές του εξωτερικού διαφαίνονται μόνο ατομικές επιχειρηματικές προσπάθειες και όχι κάτι που είναι αποτέλεσμα μίας μακροπρόθεσμης στρατηγικής.

Συγκρίσεις και επιδόσεις
Με γενική πτώση πωλήσεων έκλεισε το 2009 για τις εισηγμένες εταιρείες πληροφορικής με σύνολο εθνικών δραστηριοτήτων στα 1,1 δισ. ευρώ και γενικό σύνολο στα 1,26 δισ. ευρώ. Το ποσοστό μείωσης των πωλήσεων έφτασε στο 16% από τα 1,32 δισ. ευρώ το 2008. Οι συνολικές επιδόσεις του κλάδου ήταν ζημιογόνες στα 7,2 εκατ. ευρώ για τις εθνικές δραστηριότητες. Εδώ έχουμε μία αισθητή βελτίωση των ζημιογόνων αποτελεσμάτων από ζημιές 170,7 εκατ. ευρώ το 2008, οι οποίες όμως προέρχονται κατά κύριο λόγο από την μείωση των ζημιών της Αltec και της Microland.

Παρά το γεγονός ότι στο τελευταίο τρίμηνο του χρόνου αποπληρώθηκε σχεδόν το σύνολο των οφειλών του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας» και υπήρξε και η θετική επίδραση της Δράσης του «Μαθητικού Υπολογιστή», η δυσμενής εικόνα του 2009 δεν βελτιώθηκε. Σύμφωνα και με το στατιστικό μοντέλο που χρησιμοποιούμε στον ετήσιο Οδηγό Greek ICT Market για την εκτίμηση του συνόλου πωλήσεων τoυ Κλάδου Πληροφορικής το 2010 το σύνολο των πωλήσεων θα κυμανθεί οριακά στο επίπεδο του 1 δισ. ευρώ σημείο που βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα της δεκαετίας.

Οι πωλήσεις
Οι βασικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι σε 31 εταιρείες εισηγμένες στο ΧΑΑ και στην Εναλλακτική Αγορά μόνο τρεις (η εμφάνιση όλων των εταιρειών γίνεται με βάση την κατάταξη των πωλήσεων) παρουσίασαν ανοδικά αποτελέσματα και είναι οι:
Α) SingularLogic (+3%) λόγω νέων εγκαταστάσεων και υπηρεσιών στον ιδιωτικό και τραπεζικό τομέα και της «ουράς» των δημόσιων έργων.
Β) Νewsphone (+12%) με σημαντικές πωλήσεις στο εξωτερικό και σταθερότητα στο servicemixt που παρέχει στην ελληνική αγορά,
Γ) MLS Πληροφορική (+19%) εξ αιτίας της ραγδαίας ανόδου των συστημάτων ηλεκτρονικής πλοήγησης

Μικρή μείωση πωλήσεων (έως -10%) παρουσιάζουν οι: Πλαίσιο Computers (-5%), SpaceHellas (-1%), Inform (-7%), Intertech (-10%), PC Systems (-7%) και Entersoft (-4%)

Κερδοφορία και ζημίες
Η εικόνα της κερδοφορίας είναι μεικτή και χρειάζεται αρκετές παράλληλες αναγνώσεις για να υπάρξει μία όσο το δυνατόν αντιπροσωπευτική εικόνα. Χωρίς τα αποτελέσματα της Intralot ο κλάδος συνεχίζει την συνολικά ζημιογόνα εικόνα της καταγράφοντας όμως σημαντική μείωση ζημιών από τα – 171 εκατ. ευρώ το 2008 στα – 7,2 εκατ. ευρώ το 2009, αλλά δεν καταφέρνει να περάσει έστω και οριακά σε συνολικά κερδοφόρα αποτελέσματα. Αν ενσωματώσουμε τα αποτελέσματα της Intralot στο σύνολο των δραστηριοτήτων, τότε ο Κλάδος από συνολικές ζημίες 7,2 εκατ. ευρώ καταγράφει συνολική κερδοφορία 7,3 εκατ. ευρώ από ζημίες 142 εκατ. ευρώ και αύξηση 105%, ποσοστό που προφανώς δεν αφορά τις εθνικές δραστηριότητες και ο συνυπολογισμός αυτός οδηγεί σε εντελώς εσφαλμένα συμπεράσματα για την πορεία της ελληνικής αγορά πληροφορικής.

Ενδεικτικά Μείωση πωλήσεων παρουσίασε το Πλαίσιο (-5%) από 408,8 εκατ. ευρώ σε 386,6 εκατ. ευρώ, η InfoQuest (-19%) από 260 εκατ. ευρώ στα 211 εκατ. ευρώ, η Newsphone αύξηση (12%) από 58,2 εκατ. ευρώ στα 65,1 εκατ. ευρώ, η SingularLogic αύξηση (3%) από 71 εκατ. ευρώ στα 73,3 εκατ. ευρώ, η Intertech μείωση (10%) από 47,1 εκατ. ευρώ στα 42,7 εκατ. ευρώ, η MLS αύξηση (19%) από 12,4 εκατ. ευρώ στα 14,8 εκατ. ευρώ και η CPI στο εξάμηνο μείωση (-2%) από 11,6 εκατ. στα 11,4 εκατ. ευρώ.

Συνολικά οι ζημιογόνες εταιρείες ήταν 11 στις 31 της ομάδας των εισηγμένων που καταγράφηκαν, ενώ 28 στις 31 κατέγραψαν μείωση πωλήσεων. Σημαντική μείωση, πάνω από 30%, πωλήσεων σημείωσαν η Microland (-100%), η Zenon (-78%).η Altec (-76%), η Compucon (-48%), η Ιλυδα (37%), η Q&R (35%) και η Marac (-33%). Η Αltec βελτίωσε την εικόνα της ζημιογόνου πορείας της και οι ζημίες της από 145,4 εκατ. ευρώ το 2008 μειώθηκαν στα 17 εκατ. ευρώ το 2009. Η εταιρεία πλέον έχει μετατραπεί σε «εταιρεία συμμετοχών» και το ζητούμενο είναι η πορεία των δύο νέων εταιρειών λογισμικού και ολοκλήρωσης συστημάτων που δημιουργήθηκαν.

ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΕΤΗΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΏΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

Η εκτίμηση του Οδηγού για το 2009 είναι ότι το σύνολο του κλάδου Πληροφορικής για το 2009 θα πετύχει κατ΄ ανώτατο όριο πωλήσεις 1,6 δισ. ευρώ και ζημιές γύρω στα 6 εκατ. ευρώ. Οσον αφορά την πορεία της αγοράς για το 2010 οι σημερινές συνθήκες δεν δείχνουν ότι θα έχει τα "καύσιμα" να ξεπεράσει τα φετεινά δεδομένα στην καλύτερη περίπτωση . Αν επαληθευθούν τα μετριοπαθή σενάρια για το 2010 τα αποτελέσματα μόλις και μετά βίας θα φτάσουν στο επίεπδο του 1 δισ. ευρώ για τα έσοδα του συνόλου της ελληνικής αγοράς πληροφορικής.

Καλύτερες από τις παραπάνω επιδόσεις καταγράφηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν τότε δεν υπήρχαν τα οφέλη από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, την προσδοκία από την υλοποίηση του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας» και της ανάπτυξης της ευρυζωνικότητας. Ουσιαστικά ο κλάδος έχει πληγεί καθοριστικά από την ύφεση, την μεγάλη μείωση των επενδύσεων, την αδυναμία δημιουργίας ψηφιακών υπηρεσιών και την αρνητική ψυχολογία. Από τον πίνακα των ετήσιων αποτελεσμάτων του 2009 λείπουν οι πολυεθνικές και το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών εταιρειών λογισμικού και υπηρεσιών ολοκλήρωσης συστημάτων που εκτιμάται ότι συνολικά θα έχουν συνολικά θετικά αποτελέσματα. Ομως ακόμη κι αν δεχτούμε ότι τα αποτελέσματα αυτών των ομάδων της αγοράς είναι θετικά, το αρνητικό κλίμα δεν θα αναστραφεί. 

Ουσιαστικά η οριστική καταγραφή των ετήσιων αποτελεσμάτων του 2009 επιβεβαιώνει πλήρως τις αρχικές εκτιμήσεις του Ετήσιου Οδηγού Greek ICΤ Market, που ανακοινώθηκαν σχεδόν έξη μήνες πριν.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΛΑΒΑΖΗΣ