Επαληθεύτηκαν για μία ακόμη φορά οι εκτιμήσεις του Ετήσιου Οδηγού Greek ICT Market για την πορεία της ελληνικής αγοράς πληροφορικής για το 2010, καθώς είχε προβλέψει ότι το 2010 μόλις και μετά βίας το σύνολο των πωλήσεων θα ξεπερνούσε το 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών που ανακοινώθηκαν και αφορούν το σύνολο των πωλήσεών τους για το 2010 έφθασαν στα 971 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας συνολικά ζημίες 15,2 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία που παραθέτει σήμερα το ICTPLUS.gr είναι χαρακτηριστικά μίας εξαιρετικά δύσκολης πορείας που ακολουθεί η αγοράς Πληροφορικής, εν μέσω υποτιθέμενης υλοποίησης του ΕΣΠΑ και της βαθειάς ύφεσης της οικονομίας, η οποία επιτείνεται από τον ουσιαστικό μηδενισμό των κρατικών επενδύσεων και την μεγάλη μείωση των επενδύσεων του ιδιωτικού και τραπεζικού τομέα σε υποδομές και κυρίως σε υπηρεσίες πληροφορικής.

Οι πωλήσεις των εισηγμένων εταιριών πληροφορικής με εθνικές δραστηριότητες έφθασαν στα 807 εκατ. ευρώ, ενώ δέκα χρόνια πριν, το 2000, ήταν σχεδόν στα 2 δισ. ευρώ χωρίς να έχει ξεκινήσει τότε η υλοποίηση του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας». Αν και η σημερινή διάρθρωση της αγοράς πληροφορικής, λόγω σειράς συγχωνεύσεων και αποχωρήσεων από το Χρηματιστήριο από το 2000 μέχρι σήμερα, είναι εντελώς διαφορετική και το ποσοστό κέρδους υλικού και λογισμικού έχει πέσει δραματικά μέσα στη δεκαετία, η πορεία των πωλήσεων και της κερδοφορίας των εταιρειών πληροφορικής δεν φαίνεται ότι μπορεί να επανέλθει άμεσα στην πορεία των αρχών του 2000, ούτε να στον μέσο όρο της δεκαετίας.

Οι καθοριστικές αλλαγές της δεκαετίας
Παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα ορισμένων εισηγμένων εταιρειών πληροφορικής εμπεριέχουν δραστηριότητες πολλών εταιρειών που συγχωνεύθηκαν ή έκλεισαν την δεκαετία που πέρασε, φαίνεται ότι η ζήτηση πλέον δεν μπορεί να διατηρηθεί σε ανεκτά επίπεδα, ώστε ο συνολικός κύκλος εργασιών να μπορέσει να συντηρήσει την απασχόληση αλλά και την προσαρμογή των εταιρειών στις συνεχείς αλλαγές των ΤΠΕ. Στον τομέα της διανομής και της λιανικής, η πορεία του αριθμού των χρηστών ίντερνετ παρουσιάζει μία κάμψη λόγω της απουσίας κινήτρων, αιτία στην οποία οφείλεται κυρίως η μείωση των πωλήσεων. Η πορεία της μειωμένης ζήτησης προσωπικών υπολογιστών και ίντερνετ έδειξε τα δυσμενή αποτελέσματα και στις πωλήσεις ισχυρών αλυσίδων λιανικής, όπως το «Πλαίσιο» που δείχνει ότι έχει σημαντικές ισχυρές αντοχές στην κρίση και στην ύφεση. Η συνεχής μείωση των τιμών των μονάδων υπολογιστών και των περιφερειακών δεν μπορεί να ισοσκελίσει τις απώλειες της αγοράς λιανικής ούτε από την όποια ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας, ούτε από την ανάπτυξη συστημάτων και υποδομών πληροφορικής στον Δημόσιο τομέα, αλλά ούτε και από την εμφάνιση νέων συστημάτων όπως το iPad.

Οι διαπιστώσει αυτές δείχνουν ότι η ελληνική αγορά Πληροφορικής με το τέλος του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας» και εν όψει της έναρξης της ουσιαστικής υλοποίησης του ΕΣΠΑ που δυστυχώς καθυστερεί, έχει μπει σε μία νέα περίοδο μετασχηματισμού. Χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου είναι άμεση αναγκαιότητα ο δημόσιος τομέας να στραφεί σε διαφορετική υλοποίηση έργων και υπηρεσιών πληροφορικής όπως π.χ παραχώρηση χρήσης και αγορά υπηρεσιών χωρίς διαγωνισμούς με αγορά εξοπλισμών, παρά μόνο για τους εντελώς απαραίτητους. Ο κλάδος θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι οι λύσεις στα προβλήματά του βρίσκονται σε εντελώς νέες βάσεις στα έργα δημοσίου και στην διαχείριση των έργων του ιδιωτικού τομέα, καθώς οι τομείς του λογισμικού, των υπηρεσιών και της καινοτομίας είναι οι μόνες που μπορεί να δώσουν μεσοπρόθεσμες λύσεις. Οσον αφορά τον προσανατολισμό της αγοράς σε αγορές του εξωτερικού διαφαίνονται μόνο ατομικές επιχειρηματικές προσπάθειες και όχι κάτι που είναι αποτέλεσμα μίας μακροπρόθεσμης στρατηγικής.

Συγκρίσεις και επιδόσεις
Με γενική πτώση πωλήσεων έκλεισε και το 2010 για τις εισηγμένες εταιρείες πληροφορικής με σύνολο εθνικών δραστηριοτήτων στα 807 εκατ. ευρώ και το γενικό σύνολο στα 971 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό μείωσης των πωλήσεων έφτασε στο 15,2%. Οι συνολικές επιδόσεις του κλάδου ήταν και πάλι ζημιογόνες στα 26,5 εκατ. ευρώ σε σχέση με τα 12,3 εκατ. ευρώ για τις εθνικές δραστηριότητες το 2009. Εδώ έχουμε διπλασιασμό των ζημιογόνων αποτελεσμάτων μέσα σε μία χρονιά, οι οποίες προέρχονται σχεδόν από το σύνολο των εταιρειών, οι περισσότερες των οποίων παρουσίασαν ζημίες.

Η απουσία έργων πληροφορικής από το ΕΣΠΑ, από το οποίο ακόμη δεν έχει βγει ούτε το 10% των προκηρύξεων που έπρεπε να είχαν ήδη βγει, έχει αποτυπωθεί σε καθοδική πορεία σχεδόν για όλες τις εταιρίες. Παράλληλα η άρνηση από την πλευρά του υπουργείο Ανταγωνιστικότητας. Λόγω και των περιορισμών του ΕΣΠΑ, να βγουν Δράσεις όπως ο «Μαθητικός Υπολογιστής», η επιδότηση των υπηρεσιών Ευρυζωνικότητας δημιούργησαν νέες δυσμενέστερες συνθήκες για το 2010. Σύμφωνα και με το στατιστικό μοντέλο που χρησιμοποιούμε στον ετήσιο Οδηγό Greek ICT Market για την εκτίμηση του συνόλου πωλήσεων τoυ Κλάδου Πληροφορικής το 2011 το σύνολο των πωλήσεων θα κυμανθεί κάτω από τα 900 εκατ. ευρώ που βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2000λόγω της απουσίας αυτών των παραμέτρων π.χ δημόσια έργα που βρίσκονται στο στάδιο της κατακύρωσης.

Οι πωλήσεις
Οι βασικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι σε 30 εταιρείες εισηγμένες στο ΧΑΑ, (απουσιάζει η SingularLogic που αποχώρησε από το ΧΑΑ) και στην Εναλλακτική Αγορά μόνο τρεις (η εμφάνιση όλων των εταιρειών γίνεται με βάση την κατάταξη των πωλήσεων) παρουσίασαν ανοδικά αποτελέσματα και είναι οι:
Α) Avenir (+24%) λόγω νέων εγκαταστάσεων στους τομείς των συλλογικών στοιχημάτων και των διαδικτυακων παιγνίων 
Β) Dionic (+7%) με δραστηριότητες σε νέους τομείς
Γ) EpsilonNet (+1%) εξ αιτίας της διατήρησης της ζήτησης σε εμπορικούς τομείς λογισμικού που δραστηριοποιείται

Μικρή αύξηση πωλήσεων από 0 και κάτι έως 1% παρουσίασαν οι εταιρείες Space και Performance.

Μικρή μείωση πωλήσεων (έως -10%) παρουσιάζουν οι:
Εntersoft (-4%), Ιλυδα (-7%), Πλαίσιο Computers (-8%), Inform Π. Λύκος (-9%), Intertech (-9%) και CPI (-9%).

Κερδοφορία και ζημίες
Τα αποτελέσματα του κλάδου, χωρίς τα αποτελέσματα της Intralot, συνεχίζει να παρουσιάζει συνολικά ζημιογόνα εικόνα, καταγράφοντας παράλληλα διπλασιασμό ζημιών κατά 104% από τα – 13 εκατ. ευρώ 2009 στα – 26,5 εκατ. ευρώ το 2010. Χαρακτηριστικό της εικόνας είναι ότι

Α) Στις 30 εταιρείες μόνο τρεις παρουσιάζουν θετικό πρόσημο στην ποσοστιαία αύξηση των κερδών τους:
Η Space Hellas από 34 χιλ. ευρώ στα 88 χιλ. ευρώ
Η Profile επιστρέφει στην κερδοφορία από ζημίες 778 χιλ. ευρώ σε κέρδη 195 χιλ.
Ο Ομιλος Ιντεάλ από 99 χιλ. ευρώ σε 131 χιλ. ευρώ.

ενώ υπάρχουν και τέσσερις εταιρείες που μειώνουν σημαντικά τις ζημίες τους:

Η Microland με 97% από -10,4 εκατ. ευρώ σε – 284 χιλ. ευρώ
Η Ιλυδα με  97% από -2,29 εκατ. ευρώ σε -73 χιλ. ευρώ
Η Altec με 31% από – 17 εκατ. ευρώ σε - 11,7 εκατ. ευρώ
Η Compucon με 19% από -3,5 εκατ. ευρώ σε -2,8 εκατ. ευρώ και

Αν ενσωματώσουμε τα αποτελέσματα της Intralot στο σύνολο των δραστηριοτήτων, τότε ο Κλάδος από συνολικές ζημίες 26,5 εκατ. ευρώ καταγράφει ζημίες – 15,2 εκατ. εκατ. ευρώ γεγονός που ανεβάζει την μείωση της κερδοφορίας στο «στρατοσφαιρικό» ποσοστό του 1.089 %, ενώ χωρίς την Intralot το ποσοστό πέφτει στο 104%. Η ζημιογόνος εικόνα του κλάδου για εθνικές δραστηριότητες αφορά την αύξηση ζημιών από τα 13 εκατ. ευρώ στα 26,5 εκατ. ευρώ

Ενδεικτικά την μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση πωλήσεων παρουσίασαν
Η Q&R (-26.928%) που πέρασε από κέρδη 6 χιλιάδων σε ζημιές 1,6 εκατ. ευρώ
Η Αλφα Γκρίσιν (-1.375%) που από κέρδη 200 χιλ. ευρώ πέρασε σε ζημίες 2,5 εκατ. ευρώ και 
Η Centric Multimedia (-509%) που από κέρδη 239 χιλ. ευρώ πέρασε σε ζημιες 979 χιλ. ευρώ.

ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΕΤΗΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 2010
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

Η εκτίμηση του Οδηγού για το 2011 είναι ότι το σύνολο του κλάδου Πληροφορικής θα πετύχει στην καλύτερη των περιπτώσεων συνολικά έσοδα 1,1 δισ. ευρώ και με ζημίες άνω των 15 εκατ. ευρώ. Ο κλάδος έχει πληγεί καθοριστικά από την ύφεση, την μεγάλη μείωση των επενδύσεων στον δημόσιο, ιδιωτικό και τραπεζικό τομέα, την αδυναμία δημιουργίας ψηφιακών υπηρεσιών και την αρνητική ψυχολογία των επιχειρήσεων. Από τον πίνακα των ετήσιων αποτελεσμάτων του 2010 λείπουν οι πολυεθνικές και το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών εταιρειών λογισμικού και υπηρεσιών ολοκλήρωσης συστημάτων που εκτιμάται ότι συνολικά θα έχουν συνολικά οριακά θετικά αποτελέσματα. Ομως ακόμη κι αν δεχτούμε ότι τα αποτελέσματα αυτών των ομάδων της αγοράς είναι θα θετικά, η ζημιογόνος πορεία δεν θα αναστραφεί το 2011.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΛΑΒΑΖΗΣ